فتنه ام بر زلف و بالای تو ای بدر منیر
سعدی
https://www.sherfarsi.ir/sadi/فتنه-ام-بر-زلف-و-بالای-تو-ای-بدر-منیر

معنی و شرح و تفسیر واژگان و اصطلاحات

• فتنه

  فتنه

  آشوب، ستیزه، عذاب و رنج، شگفتی

• عنبرست

  عنبر

  

  ماده‌ای مومی و خوش بو است که از نهنگ عنبر (گاو عنبر) به دست می‌آید. عنبر در دستگاه گوارش نهنگ عنبر ساخته می‌شود و از راه مخرج یا دهان این جانور دفع می‌شود. قطعه‌های عنبر دفع شده روی آب دریا یا در ساحل به دست می‌آید.

• بدر

  بدر

  ماه

• منیر

  منیر

  نورانی

• عبیر

  عبیر

  ماده ای خوشبو مرکب از مشک و کافور.

• سودا

  سودا

  نام خلطی از اخلاط چهارگانه و به طور مجازی به معنی شیدایی و دیوانگی است چرا که بر طبق طب سنتی، چنانچه مقدار سودا از حد بگذرد، جنون پدید می‌آید.

  خیال خام، خیال باطل

  سیاه

  داد و ستد، معامله، خرید و فروش

• پیر

  پیر

  سالخورده

  مراد، مرشد

  دانا، خردمند

• چرخ

  چرخ

  آسمان و فلک

  کمان

  هر چیز گرد که به دور محور خود بچرخد

• اطلس

  اطلس

  پارچه ابریشمی

• ناوک

  ناوک

  ناوه

  ناو

  تیر کوچک

  نی و هرچیزی شبیه آن که میانش خالی باشد.

• حریر

  حریر

  ابریشم، پارچه ابریشمی

• گزیرست

  گزیر

  چاره، علاج

  داروغه

• سلسبیل

  سلسبیل

  نام چشمه‌ای در بهشت

  نرم، روان، گوارا

• زمهریر

  زمهریر

  سرمای بسیار سخت

  جای بسیار سرد

• وصلت

  وصال

  وصل

  رسیدن به معشوق

  وصال نزد سالکان، مقام وحدت است. وصال نزد عرفا، مرادف با وَصْل و اتصال است.

• فطیر

  فطیر

  از اعیاد یهود و نصرانیان

• بوالعجب

  بوالعجب

  بلعجب

  عجیب و غریب و پرشگفتی

• شوریده

  شوریده

  آشفته

  عاشق

  دیوانه

• نفیر

  نفیر

  بانگ بلند، ناله و زاری

  شیپور