رباعیات خیام، بخش دوم: قافیه ختم شده به حرف ت
خیام
https://www.sherfarsi.ir/khayyam/قافیه-ت

متن رباعیات خیام، بخش دوم: قافیه ختم شده به حرف ت

1. آن قصر که جمشید در او جام گرفت

   آهو بچه کرد و شیر آرام گرفت

2. بهرام که گور می گرفتی همه عمر

   دیدی که چگونه گور بهرام گرفت

4. ابر آمد و باز بر سر سبزه گریست

   بی باده ارغوان نمیباید زیست

5. این سبزه که امروز تماشاگه ماست

   تا سبزه خاک ما تماشاگه کیست

7. اکنون که گل سعادتت پربار است

   دست تو ز جام می چرا بیکار است

8. می خور که زمانه دشمنی غدار است

   دریافتن روز چنین دشوار است

10. امروز ترا دسترس فردا نیست

    و اندیشه فردات بجز سودا نیست

11. ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست

    کاین باقی عمر را بها پیدا نیست

13. ای آمده از عالم روحانی تفت

    حیران شده در پنج و چهار و شش و هفت

14. می نوش ندانی ز کجا آمده ای

    خوش باش ندانی بکجا خواهی رفت

16. ای چرخ فلک خرابی از کینه تست

    بیدادگری شیوه دیرینه تست

17. ای خاک اگر سینه تو بشکافند

    بس گوهر قیمتی که در سینه تست

19. ایدل چو زمانه می کند غمناکت

    ناگه برود ز تن روان پاکت

20. بر سبزه نشین و خوش بزی روزی چند

    زان پیش که سبزه بردمد از خاکت

22. این بحر وجود آمده بیرون ز نهفت

    کس نیست که این گوهر تحقیق نسفت

23. هر کس سخنی از سر سودا گفتند

    ز آنروی که هست کس نمیداند گفت

25. این کوزه چو من عاشق زاری بوده است

    در بند سر زلف نگاری بوده ست

26. این دسته که بر گردن او می بینی

    دستی ست که برگردن یاری بوده ست

28. این کوزه که آبخواره مزدوری است

    از دیده شاهست و دل دستوری است

29. هر کاسه می که بر کف مخموری است

    از عارض مستی و لب مستوری است

31. این کهنه رباط را که عالم نام است

    و آرامگه ابلق صبح و شام است

32. بزمی ست که وامانده صد جمشید است

    قصریست که تکیه گاه صد بهرام است

34. این یکد و سه روز نوبت عمر گذشت

    چون آب بجویبار و چون باد بدشت

35. هرگز غم دو روز مرا یاد نگشت

    روزیکه نیامده ست و روزیکه گذشت

37. بر چهره گل نسیم نوروز خوش است

    در صحن چمن روی دلفروز خوش است

38. از دی که گذشت هر چه گویی خوش نیست

    خوش باش و ز دی مگو که امروز خوش است

40. پیش از من و تو لیل و نهاری بوده است

    گردنده فلک نیز بکاری بوده است

41. هرجا که قدم نهی تو بر روی زمین

    آن مردمک چشم نگاری بوده است

43. تا چند زنم بروی دریاها خشت

    بیزار شدم ز بت پرستان کنشت

44. خیام که گفت دوزخی خواهد بود

    که رفت بدوزخ و که آمد ز بهشت

46. ترکیب پیاله ای که درهم پیوست

    بشکستن آن روا نمیدارد مست

47. چندین سر و پای نازنین از سر و دست

    از مهر که پیوست و به کین که شکست

49. ترکیب طبایع چون بکام تو دمی است

    رو شاد بزی اگرچه برتو ستمی است

50. با اهل خرد باش که اصل تن تو

    گردی و نسیمی و غباری و دمی است

52. چون ابر به نوروز رخ لاله بشست

    برخیز و بجام باده کن عزم درست

53. کاین سبزه که امروز تماشاگه ماست

    فردا همه از خاک تو برخواهد رست

55. چون بلبل مست راه در بستان یافت

    روی گل و جام باده را خندان یافت

56. آمد به زبان حال در گوشم گفت

    دریاب که عمر رفته را نتوان یافت

58. چون چرخ بکام یک خردمند نگشت

    خواهی تو فلک هفت شمر خواهی هشت

59. چون باید مرد و آرزوها همه هشت

    چه مور خورد بگور و چه گرگ بدشت

61. چون لاله بنوروز قدح گیر بدست

    با لاله رخی اگر ترا فرصت هست

62. می نوش بخرمی که این چرخ کهن

    ناگاه ترا چون خاک گرداند پست

64. چون نیست حقیقت و یقین اندر دست

    نتوان به امید شک همه عمر نشست

65. هان تا ننهیم جام می از کف دست

    در بی خبری مرد چه هشیار و چه مست

67. چون نیست ز هر چه هست جز باد بدست

    چون هست بهرچه هست نقصان و شکست

68. انگار که هرچه هست در عالم نیست

    پندار که هرچه نیست در عالم هست

70. خاکی که بزیر پای هر نادانی است

    کف صنمی و چهره جانانی است

71. هر خشت که بر کنگره ایوانی است

    انگشت وزیر یا سلطانی است

73. دارنده چو ترکیب طبایع آراست

    از بهر چه او فکندش اندر کم و کاست

74. گر نیک آمد شکستن از بهر چه بود

    ورنیک نیامد این صور عیب کراست

76. در پرده اسرار کسی را ره نیست

    زین تعبیه جان هیچکس آگه نیست

77. جز در دل خاک هیچ منزلگه نیست

    می خور که چنین فسانه ها کوته نیست

79. در خواب بدم مرا خردمندی گفت

    کز خواب کسی را گل شادی نشکفت

80. کاری چکنی که با اجل باشد جفت

    می خور که بزیر خاک میباید خفت

82. در دایره ای که آمد و رفتن ماست

    او را نه بدایت نه نهایت پیداست

83. کس می نزند دمی در این معنی راست

    کاین آمدن از کجا و رفتن بکجاست

85. در فصل بهار اگر بتی حور سرشت

    یک ساغر می دهد مرا بر لب کشت

86. هرچند بنزد عامه این باشد زشت

    سگ به زمن ار برم دگر نام بهشت

88. دریاب که از روح جدا خواهی رفت

    در پرده اسرار فنا خواهی رفت

89. می نوش ندانی از کجا آمده ای

    خوش باش ندانی به کجا خواهی رفت

91. ساقی گل و سبزه بس طربناک شده ست

    دریاب که هفته دگر خاک شده ست

92. می نوش و گلی بچین که تا درنگری

    گل خاک شده ست و سبزه خاشاک شده ست

94. عمریست مرا تیره و کاریست نه راست

    محنت همه افزوده و راحت کم و کاست

95. شکر ایزد را که آنچه اسباب بلاست

    ما را ز کس دگر نمیباید خواست

97. فصل گل و طرف جویبار و لب کشت

    با یک دو سه اهل و لعبتی حور سرشت

98. پیش آر قدح که باده نوشان صبوح

    آسوده ز مسجدند و فارغ ز کنشت

100. گر شاخ بقا ز بیخ بختت رست است

     ور بر تن تو عمر لباسی چست است

101. در خیمه تن که سایبانی ست ترا

     هان تکیه مکن که چارمیخش سست است

103. گویند کسان بهشت با حور خوش است

     من میگویم که آب انگور خوش است

104. این نقد بگیر و دست از آن نسیه بدار

     کاواز دهل شنیدن از دور خوش است

106. گویند مرا که دوزخی باشد مست

     قولیست خلاف دل در آن نتوان بست

107. گر عاشق و میخواره بدوزخ باشند

     فردا بینی بهشت همچون کف دست

109. من هیچ ندانم که مرا آنکه سرشت

     از اهل بهشت کرد یا دوزخ زشت

110. جامی و بتی و بربطی بر لب کشت

     این هر سه مرا نقد و ترا نسیه بهشت

112. مهتاب بنور دامن شب بشکافت

     می نوش دمی بهتر از این نتوان یافت

113. خوش باش و میندیش که مهتاب بسی

     اندر سر خاک یک بیک خواهد تافت

115. می خوردن و شاد بودن آیین منست

     فارغ بودن ز کفر و دین دین منست

116. گفتم به عروس دهر کابین تو چیست

     گفتا دل خرم تو کابین منست

118. می لعل مذابست و صراحی کان است

     جسم است پیاله و شرابش جان است

119. آن جام بلورین که ز می خندان است

     اشکی است که خون دل درو پنهان است

121. می نوش که عمر جاودانی اینست

     خود حاصلت از دور جوانی اینست

122. هنگام گل و باده و یاران سرمست

     خوش باش دمی که زندگانی اینست

124. نیکی و بدی که در نهاد بشر است

     شادی و غمی که در قضا و قدر است

125. با چرخ مکن حواله کاندر ره عقل

     چرخ از تو هزار بار بیچاره تر است

127. در هر دشتی که لاله زاری بوده ست

     از سرخی خون شهریاری بوده ست

128. هر شاخ بنفشه کز زمین میروید

     خالی است که بر رخ نگاری بوده ست

130. هر ذره که در خاک زمینی بوده است

     پیش از من و تو تاج و نگینی بوده است

131. گرد از رخ نازنین به آزرم فشان

     کانهم رخ خوب نازنینی بوده است

133. هر سبزه که برکنار جوئی رسته است

     گویی ز لب فرشته خویی رسته است

134. پا بر سر سبزه تا بخواری ننهی

     کان سبزه ز خاک لاله رویی رسته است

136. یک جرعه می ز ملک کاووس به است

     از تخت قباد و ملکت طوس به است

137. هر ناله که رندی به سحرگاه زند

     از طاعت زاهدان سالوس به است